Oklahoma Kid (4/10)

Western, 1939

Rząd wykupił tereny od Indian, i teraz każdy będzie mógł zająć sobie działkę i zacząć tam żyć. Obowiązuje prawo pierwszeństwa, a wyścig rozpocznie się już niedługo. Gang McCoarda oszukuje - zakrada się dzień wcześniej by zająć istotną miejscówkę, a potem odsprzedaje ją w zamian za monopol na ruletkę i hazard w całym miasteczku. Wcześniej z kolei ukradli transport pieniędzy dla Indian - tym jednak długo się nie nacieszyli, ponieważ zaraz po zdarzeniu okradł ich tajemniczy Oklahoma Kid. Jedyny miejscowy, który nie miał zamiaru brać udziału w wyścigu o ziemię - ze względu na swoje zasady.

I teraz się przygotujcie. Bo na początku jest naprawdę piękny obraz - ludzie mający zamiar ciężko pracować, w oczach mając wizję nowego miasteczka, do którego kolej będzie chciała pociągnąć tor. Przyszłość w dobrobycie, szczęście dla wszystkich. Zaraz potem się okazuje, że to jedynie w imię "miłości do Ameryki", i jak ktoś nie chce jechać to nie kocha właśnie. Następnie - chrzanić całą tę rozbudowę, bo jak wszystko powstanie to na gotowe przyjadą polityce i w ogóle i będzie po zabawie. I to nie koniec - bo jeszcze jest wspomniane o przekręcie na czerwonych, którym praktycznie zabrano ziemię, płacąc za nią jakby brali ją za darmo.

I tyle. Koniec rozwolnienia moralnego. Na niczym konkretnym nie staje, nie bardzo wiadomo o co chodziło bohaterowi (bo to wszystko to są właśnie poglądy Oklahomy Kida) i generalnie to wszystko jest co najwyżej pochwałą anarchizmu. Kiepski pomysł, by rzucać widzowi w twarz takimi przypadkowymi hasłami na samym prawie początku opowieści.

Bo potem twórcy uciekają... w bardzo dobrą konstrukcję fabularną. Tło z Indianami, nowe miasteczko nad którym coraz większą władzę ma gang, szeryf jako ostatni sprawiedliwy i Oklahoma Kid jako jedyny ratunek dla moralności... Tylko to wszystko siada przez owe niezdecydowanie w warstwie przekonań twórców. Pomysł na bohatera w najlepszym wypadku jest niejasny, a cały finał jest wymuszony, bo nie wiadomo o jaką sprawiedliwość wtedy bohater walczy, jakie są dokładne kryteria. Więcej - sama jego konstrukcja jest wymuszona. Gra go James Cagney, który rzadko dostawał role pozytywne - tutaj było to strasznie sztuczne. Jest miły dla wszystkich kobiet i bezinteresownie im pomaga, po wszystkim po prostu odchodząc z uśmiechem na twarzy. I poprzez "wszystkim" mam na myśli: "jedynej w całym filmie", do tego istotnej w drugiej połowie seansu ("Och, on mi pomagał bezinteresownie, jest taaaaki dobry!!!"). Jego poglądy to czysty chaos i anarchizm, a sprzedaje się go widzowi jako jedynego sprawiedliwego.

Podobny los spotkał całą konstrukcję fabularną. Z pozoru jest znakomita, ale w newralgicznych momentach brakuje jej spójności i logiki. Kasa skradziona przez Oklahomę - Indianie nigdy na to nie reagują w żaden sposób. Oklahoma robi w konia 20 chłopa by podlizać się jakiejś kobiecie - żaden nie robi potem problemu. Jedna ruletka w jakiś sposób sprawia, że całe miasteczko staje się Centrum Zła z którym szeryf nie potrafi sobie poradzić. Jak wkręcić kogoś w morderstwo którego nie dokonał i przekonać wszystkich, że to prawda, by potem chcieli go zabić? Dać artykuł w gazecie. I tak dalej... O co w ogóle chodziło Oklahomie z tymi politykami co to przyjadą na gotowe?

Rola Bogarta mi się podobała. O ile Cagney dostał sztuczną postać, o tyle Bogart zagrał minimalizmem i dał radę. Jego bohater jest konkretny, wie do czego dąży i po prostu to robi. Nie traci czasu na pozerstwo w stylu wczesnego kina Amerykańskiego, z wygłaszaniem przemów pod "jedynym możliwym ujęciem kamery". Jest naturalny. I przypominam raz jeszcze o samej konstrukcji - tak dobrej, że cały tytuł zasługuje na remake. Przez kogoś o ustalonych przekonaniach filozoficznych - reszta mogłaby pozostać jaka była i powstałoby naprawdę dobre kino.
https://rateyourmusic.com/film/the_oklahoma_kid/