Ewolucja planety małp

Science Fiction, 2014


I kolejny film, o którego wcześniejszych odsłonach powinienem coś napisać... "Planetę małp" z 1968 roku widziałem, podobnie jak sporo jej kontynuacji. Kiedyś na Polsacie na początku XXI wieku nadawali co tydzień po jednej, mały Garret był zdziwiony i oglądał. Pamiętam z nich łącznie ze trzy sceny: zakończenie jedynki (oczywiście!), jak na koniec dwójki albo trójki inteligentna małpia matka zamieniła swojego syna na "zwykłą małpę", ocalając mu tym samym życie, oraz gdy w bodaj piątej części małpy natknęły się na hologram i zwariowały, bo nie miały pomysły z czym to się je. Trudno coś mi o tych filmach napisać, tym bardziej ocenić. Remake'u Burtona chyba nawet nie wiedziałem, z kolei "Geneza..." z 2011 roku była do dupy. Reżyseria, scenariusz, wszystko beznadziejne. Typowy współczesny blockbuster - nuda, niepotrzebne komplikowanie, głupoty i zero akcji do ostatnich kilku minut. Ta była fajna, animacja małp i tego, jak sobie skaczą - bardzo miłe to było dla oka. Przyjemne i pomysłowe. Z tego też powodu "Ewolucja..." ma u mnie gigantycznego plusa za to, że można ją oglądać bez znajomości "Genezy...". Wystarczy wiedzieć mniej więcej, o co w tym uniwersum chodzi i kim jest Cezar, a reszta to tam, szczegóły.

Minęlo 10 zim, od kiedy małpy pod wodzą Cezara widziały ostatniego człowieka. Sądzą, że epidemia wybiła ich co do jednego. Tak się jednak nie stało, mało tego: ludzie jedną z baz zbudowali całkiem blisko lasu - tu, w San Francisco. Wszystko z powodu źródła energii i pompy wodnej, które się tu znajduje. Trzeba ją tylko naprawić, ta jednak znajduje się na terytorium naszego owłosionego bohatera, który nie chce mieć już nigdy kontaktu z żadnym człowiekiem i zabrania im wchodzenia tam. Ludzie z kolei potrzebują energii. Jeśli nic innego nie da rady, do akcji wejdzie broń palna.

Ta opowieść od początku zbiera moje pochwały za nie bycie zwięzłą fabułą, którą film popiera i ma się jej udać. Są tutaj dwie grupy bohaterów, każda będzie dążyć do swojego celu za wszelką cenę, i nie wiadomo, jak sytuacja na końcu będzie wyglądać. Ani to opowieść o małpach ani o ludziach, tylko o konflikcie między nimi. To prawdziwy pojedynek, wątki rozwijają się równocześnie, nie ma w nich czegoś takiego jak drzwi, które nie zostaną otwarte. Widać, że obie grupy są gotowe, by walczyć za swoje.

"Ewolucja planety małp" to przede wszystkim historia Cezara. Rozwój tej postaci, jego walka wewnętrzna. Tu już nie jest kimś wyjątkowym, to jedna z wielu małp, którą powoli zaczyna przerastać rola jaką odgrywa w społeczeństwie. Wszyscy się go bez sprzeciwu słuchają, podziwiają, liczą na niego. Teraz znajdzie się pośrodku walki, gdy będzie chciał zwycięstwa małp, wolności i bezpieczeństwa - ale nie kosztem pokonania ludzi. Przez cały film przejdzie swoją drogę - opowieść zaczyna się od zbliżenia na oczy Andy'ego Serkinsa, i na takim zbliżeniu się kończy. I w obu momentach widać tam inną postać. Zmieniła się. I w trójce będzie jeszcze ciekawsza, głębsza, bardziej żywa. Gdy pierwszy raz przemówi, nie ma wyboru, po prostu się siada z wrażenia. Sam jego głos jest fenomenalny.

Uwielbiam to, że pokazano jak wygląda życie małp. Jak toczy się ich dzień, ich zwyczaje, można poczuć klimat osady, spokój na wierzchu, ale i obawę którą noszą pod skórą. Już wtedy widać cudowne wykonanie techniczne, idealny balans pomiędzy aktorami w kostiumach oraz prawdziwym lasem, dekoracjami i końmi, a dodatkami stworzonymi przez grafików gdzieś w tle. Świetnie przedstawiono tutaj same małpy - ich spojrzenie na otoczenie, ich dzikość zapowiadającą pewien stopniowy rozwój. Jeszcze nie są inteligentnymi istotami, wciąż potrzebują przywódcy, szybko poddają się instynktowi, i jestem ciekaw, jak to się zmieni w kolejnej części. Uwielbiam to, że przed długi czas porozumiewają się na migi, niewielu w ogóle umie mówić nawet podstawowe zwroty.

Jeszcze z sześć linijek o muzyce. Przed seansem usłyszałem opinię osoby, która zwróciła uwagę na nią, i była zachwycona samym faktem, że to kompleksowy "score", i bohaterowie mają swoje tematy muzyczne. Zwróćcie na to sami uwagę. Na scenę, gdy Cezar kilka razy uderza klawisze, a film to podchwytuje i buduje na nich atmosferę. Wiedziałem, że to Giacchino był kompozytorem, ale zapewne sam bym się o tym zorientował. Było słychać, że to ta sama osoba, która napisała "Hollywood And Vines". Moje faworyty: "Primates For Life", "Gorilla Warfare" oraz "The Great Ape Processional"

"Dawn of the Planet of the Apes" to wyjątkowa produkcja. Już teraz widać, że ten tytuł przetrwa próbę czasu, dzięki jej poważnemu wydźwiękowi. Zapewne domyślacie się sami, o czym jest ta opowieść, i jak się zakończy - napiszę tylko, że twórcy poradzili sobie z tym. Szczególnie zaskakuje, gdy potraktować ją jako blockbuster - bo mimo iż od pierwszych minut zapewnia akcję (świetne polowanie w lesie), to potem skupia się na budowaniu atmosfery. Nie chciałem, by "typowa" akcja wróciła, zaczęli się bić czy coś. Pragnąłem czegoś innego, do tego jednak nie doszło, a twórcom udało się pokazać, dlaczego musiało się skończyć tak a nie inaczej. I w brutalny sposób stawić widza wobec tego, że już teraz nie ma znaczenia to, czyja to była wina.

Zbalansowany na wielu poziomach, wykonany w dorosły sposób. Polubiłem go.

4/4

Będę go wspominał przez lata

Plusy:
- głos Cezara
- i cała reszta
- i Gary Oldman.
- radzi sobie jako samodzielny tytuł.

Minusy:
- Telltale Games nawet nie zapowiedziało adaptacji tego tytułu.

https://rateyourmusic.com/film/dawn_of_the_planet_of_the_apes/

PS. Czy tylko ja mam wrażenie, że w 3 lub 4 części Cezar stanie się antagonistą, i cała marka zmieni się w kinowe "Breaking Bad"?

PSS. Jeśli chcecie gadać o minusach to jest ich trochę. Dziwne budowanie większości postaci - na koniec pamiętam, kto kim był, ale jak miał na imię? Za cholerę. Cała dramaturgia dobrnęła do tego, że nie uważałem jej za wymuszoną, ale też nie do końca mnie przekonała. Jak to możliwe? Wszystko ma charakter zbyt kameralny - nic nie wiadomo o tym, jak wygląda ogólna sytuacja. Czy są inne plemiona małp? Ile w końcu jest ludzi? Biała plama.